Μύθοι και πραγματικότητα για τα ατυχήματα και τις εξορύξεις υδρογονανθράκων
Γράφτηκε από τον/την Ολιβιέ Βαρδακούλιας
Παρασκευή, 01 Μάρτιος 2019
Ελάχιστοι στη χώρα μας γνωρίζουν πόσο πιθανό είναι να συμβεί ένα ατύχημα πετρελαιοκηλίδας στο πλαίσιο των εργασιών για την έρευνα ή τις εξορύξεις υδρογονανθράκων, ενώ αντίστοιχα λίγοι είναι και όσοι γνωρίζουν τις πραγματικές επιπτώσεις που προκαλούνται σε μια τέτοια περίπτωση στο σύνολο μιας κοινωνίας. Την ίδια ώρα, τόσο οι υποστηρικτές των εξορύξεων, όσο και οι ίδιες οι πετρελαϊκές εταιρείες επιλέγουν να αναπαράγουν ένα μύθευμα κατά το οποίο το ρίσκο είναι μηδαμινό, αποσιωπώντας τη διεθνή εμπειρία και παραπλανώντας εν τέλει την κοινή γνώμη.
© Wikimedia Commons
Το WWF φέρνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα το μεγαλύτερο διεθνές συνέδριο για τα θαλάσσια θηλαστικά
Γράφτηκε από τον/την WWF
Τετάρτη, 27 Φεβρουάριος 2019
Δελφίνια, φάλαινες, φώκιες και άλλα θαλάσσια θηλαστικά έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στον πλούτο ζωής των θαλασσών μας, ενώ η δική τους υγεία αντανακλά τη συνολική υγεία του θαλάσσιου οικοσυστήματος. Ειδικότερα οι ελληνικές θάλασσες και ολόκληρη η Μεσόγειος φιλοξενούν ορισμένα από τα σημαντικότερα είδη παγκοσμίως. Παρά όμως τη μοναδική τους αξία, οι απειλές που αντιμετωπίζουν συνεχίζουν να είναι μεγάλες.
@ Frédéric-Bassemayousse-WWF
Μέρες περιβαλλοντικής δικαιοσύνης
Γράφτηκε από τον/την Θεοδότα Νάντσου
Πέμπτη, 07 Φεβρουάριος 2019
6 Φεβρουαρίου 2019 - Μέρα δικαστηρίου η σημερινή. Δικάστηκαν τρεις αιτήσεις μας προς το Συμβούλιο της Επικρατείας, με τις οποίες ζητάμε ακύρωση αποφάσεων που προσβάλλουν σοβαρά το περιβάλλον.
Η πρώτη υπόθεση αφορά την εκτροπή του Αχελώου. Σε αυτό το σήριαλ που συνεχίζεται εδώ και 24 χρόνια, μάλλον βλέπουμε το τελευταίο επεισόδιο. Μαζί με άλλες περιβαλλοντικές οργανώσεις,[1] ζητάμε την ακύρωση των σχεδίων διαχείρισης λεκάνης απορροής Δυτικής Ελλάδας και Θεσσαλίας του 2014, τα οποία ήταν ασαφή γύρω από ενδεχόμενη συνέχιση των έργων κατασκευής του φράγματος εκτροπής στη Συκιά. Βέβαια, από τότε εγκρίθηκαν νέα σχέδια διαχείρισης για τα νερά της Θεσσαλίας και της Δυτικής Στερεάς, τα οποία δεν ανέφεραν τίποτα για την εκτροπή. Το ίδιο και το περιφερειακό σχέδιο χωροταξικού σχεδιασμού Θεσσαλίας. Φαίνεται πως σιωπηλά ο μουμιοποιημένος φαραώ της αναπτυξιακής οπισθοδρόμησης επιτέλους μας άφησε χρόνους. Να γιορτάσουμε ή είναι νωρίς ακόμα;
Η δεύτερη υπόθεση, στην οποία είμαστε ομόδικοι μαζί με τη Greenpeace, αφορά τις εξορύξεις πετρελαίου και φυσικού αερίου. Οι ιδιαίτερες διαδικασίες εγκρίσεων για την πρώτη φάση ερευνών που ‘φωτογραφικά’ αποφεύγουν την επιστημονική τεκμηρίωση, διαφάνεια και δημόσια διαβούλευση της υπαγωγής σε κανονική εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων αποτελεί για εμάς σκάνδαλο. Στο δικαστικό μικροσκόπιο έχουμε τοποθετήσει το εξορυκτικό «οικόπεδο» των Ιωαννίνων και το νομικό εφεύρημα του «περιβαλλοντικού σχεδίου δράσης» μέσω του οποίου αποφεύγεται η ολοκληρωμένη εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Με αφορμή την υπόθεση των Ιωαννίνων, υποστηρίζουμε ότι η εξαίρεση της χερσαίας σεισμικής έρευνας από την υποχρέωση εκτίμησης των σοβαρών περιβαλλοντικών επιπτώσεων που είναι πιθανό να προκληθούν στις χερσαίες και θαλάσσιες περιοχές που χαρακτηρίζονται ως «οικόπεδα» πετρελαίων, είναι μια περιβαλλοντικά επικίνδυνη και φωτογραφικά ευνοιοκρατική πραγματικότητα.
Μας προβληματίζει ιδιαίτερα το γεγονός ότι ακόμα και εντός περιοχών του Δικτύου Natura 2000, οι εταιρίες πετρελαίου δεν υποχρεούνται να υποβάλουν τη σεισμική έρευνα[2] στην εκ των προτέρων περιβαλλοντική εκτίμηση που προβλέπεται από την αντίστοιχη ευρωπαϊκή οδηγία, τη στιγμή που ακόμα και περιορισμένης επίπτωσης έργα, όπως πτηνοτροφεία και υδροληψίες, υπόκεινται σε τέτοια διαδικασία. Γενικότερα όμως θεωρούμε εξαιρετικά επικίνδυνη επιλογή τον μη αποκλεισμό της εξόρυξης υδρογονανθράκων από προστατευόμενες περιοχές, όταν άλλες δραστηριότητες, πολύ μικρότερου οικολογικού αποτυπώματος, είτε υπόκεινται σε αυστηρές ρυθμίσεις, είτε απαγορεύονται.
Η τρίτη υπόθεση αφορούσε τις άδειες για ρυπογόνες λιγνιτικές μονάδες. Από κοινού με τη Greenpeace και την Client Earth έχουμε καταθέσει μια σειρά από αιτήσεις ακύρωσης αδειοδοτήσεων για τις μονάδες Μεγαλόπολη Α και Β (Αρκαδία), Άγιος Δημήτριος (Κοζάνη) και την υπό σχεδιασμό νέα μονάδα Μελίτη ΙΙ (Φλώρινα). Σήμερα, δικάστηκε η υπόθεση των μονάδων Μεγαλόπολη Α και Μεγαλόπολη Β. Κάποια στιγμή, πρέπει να σταματήσουν οι ιδιαίτερα ελαστικές συνθήκες έγκρισης λιγνιτικών μονάδων και να προχωρήσει η Ελλάδα προς ένα καθαρό ενεργειακό μέλλον.
Προσφεύγουμε σε δικαστήρια ως τελευταία εναλλακτική δράσης για να διεκδικήσουμε το δίκιο του περιβάλλοντος, όταν έχουν κλείσει όλες οι άλλοι δρόμοι επικοινωνίας με τις αρμόδιες αρχές για τις καλύτερες και πιο ασφαλείς λύσεις για τους ανθρώπους και τον πλανήτη. Όχι, δεν διακατεχόμαστε από δικομανία. Στόχος μας είναι οι δικαστικές υποθέσεις που υποστηρίζουμε να δημιουργούν και αποδίδουν δικαιοσύνη για την αναχαίτηση της περιβαλλοντικής υποβάθμισης και της κλιματικής αλλαγής.
[1] Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού και Δίκτυο Μεσόγειος SOS.
[2] Η σεισμική έρευνα σε χερσαίες περιοχές περιλαμβάνει αποψιλώσεις, πτήσεις ελικοπτέρων και διανοίξεις ελικοδρομίων, γεωτρήσεις για διάνοιξη οπών και χρήση εκρηκτικών, κίνηση οχημάτων, αλλαγή χρήσεων γης. Στις θαλάσσιες περιοχές, εξαιρετικά σοβαρές είναι οι επιπτώσεις των σεισμικών ερευνών στα θαλάσσια θηλαστικά από τη χρήση σεισμικών αεροβόλων (seismic airguns) για την πρόκληση ακουστικών πηγών, ενώ πιθανές είναι και διαταραχές στα κοράλλια και τον βυθό.
Το μέλλον της Δίκαιης Μετάβασης κρίνεται στις καθυστερήσεις
Γράφτηκε από τον/την Σταύρος Μαυρογένης
Δευτέρα, 21 Ιανουάριος 2019
Σε πρόσφατη δήλωσή τους ο αναπληρωτής υπουργός περιβάλλοντος και ο περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας ανακοίνωσαν την ίδρυση ενός «Τεχνολογικού Πάρκου καινοτομίας και κυκλικής οικονομίας» στο δήμο Σερβίων Βελβεντού. Η ανακοίνωση από μόνη της δεν θα εμπεριείχε κανένα κίνδυνο, εάν το εν λόγω έργο δεν προοριζόταν να χρηματοδοτηθεί από το Εθνικό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης.
Τελικά πόσο αυστηρή είναι η περιβαλλοντική νομοθεσία στις εξορύξεις υδρογονανθράκων;
Γράφτηκε από τον/την Δημήτρης Ιμπραήμ
Πέμπτη, 10 Ιανουάριος 2019
Κατά καιρούς ακούμε επίσημες δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος για το δήθεν αυστηρό περιβαλλοντικό καθεστώς που διέπει την έρευνα και εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η αλήθεια είναι τελείως διαφορετική. Στην πραγματικότητα, η περιβαλλοντική αδειοδότηση της έρευνας και εκμετάλλευσης πετρελαίου και φυσικού αερίου διέπεται από ένα ευνοιοκρατικό, ελαστικό και αδιαφανές πλαίσιο υπέρ της πετρελαϊκής βιομηχανίας και εις βάρος του φυσικού περιβάλλοντος. Για να κλείσει οριστικά αυτή η συζήτηση, παρατίθενται ορισμένες ισχυρές αντιφάσεις μεταξύ δημόσιων ισχυρισμών της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ και της πραγματικότητας, οι οποίες αποκαλύπτουν αυτήν τη διγλωσσία. Η κυβέρνηση όχι μόνο υπονομεύει περιβαλλοντικά κεκτημένα δεκαετιών, αλλά εσκεμμένα παραπλανεί πολίτες και θέτει σε άμεσο κίνδυνο το περιβάλλον (θαλάσσιο και χερσαίο), τις παράκτιες κοινότητες, τον τουρισμό και κατ’ επέκταση την εθνική οικονομία.
Είναι ώρα να αποφασίσουμε ποια Ζάκυνθο θέλουμε Μια Ζάκυνθο ζωντανή ή μια μαύρη διάφανη κηλίδα στον χάρτη;
Γράφτηκε από τον/την Χαρίκλεια Μινώτου
Πέμπτη, 20 Δεκέμβριος 2018
Όταν μιλάμε για περιοχές με ιδιαίτερη περιβαλλοντική αξία είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αποκωδικοποιούμε τα διαφορετικά στοιχεία και χαρακτηριστικά τους. Να αναγνωρίζουμε τη δυναμική τους και να σεβόμαστε προτεραιότητες που υπάρχουν, όπως για ενδημικά ή προστατευόμενα είδη, για οικοσυστήματα που βρίσκονταν διαχρονικά εκεί και διατηρούνται ανεξάρτητα από το δικό μας παροδικό πέρασμα.
© Χαρίκλεια Μινώτου / WWF Ελλάς
Η μάχη για το κλίμα δίνεται στην Πολωνία
Γράφτηκε από τον/την Σταύρος Μαυρογένης
Παρασκευή, 30 Νοέμβριος 2018
Η Πολωνία διοργανώνει φέτος την 24η Παγκόσμια Συνδιάσκεψη για το Κλίμα, (COP24) και η φιλοξενία αυτής θα γίνει στη Σιλεσία στις 3 με 14 Δεκεμβρίου. Η επιλογή της πόλης δεν είναι τυχαία, καθώς η ευρύτερη περιοχή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη μεγαλύτερη απειλή του κλίματος, το κάρβουνο.
Γιατί οι εξορύξεις υδρογονανθράκων δεν έχουν τίποτα το «πατριωτικό»
Γράφτηκε από τον/την Ολιβιέ Βαρδακούλιας
Τρίτη, 20 Νοέμβριος 2018
Καθώς παλεύουμε να ξεπεράσουμε τα οικονομικά και κοινωνικά τραύματα της κρίσης, πολλοί πιστεύουν ότι οι εξορύξεις πετρελαίου συνιστούν τη μαγική λύση για το αναπτυξιακό πρόβλημα της χωράς μας. Για τους υποστηρικτές των εξορύξεων, οι πετρελαϊκές επενδύσεις θα αποφέρουν τεράστια έσοδα και θέσεις εργασίας εσωτερικά, αναβαθμίζοντας επίσης το διεθνές προφίλ της χωράς μας, με αποτέλεσμα η εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων να αποτελεί «πατριωτικό μας καθήκον», όπως για παράδειγμα υποστήριξε πολύ πρόσφατα σε άρθρο του ο πρώην Υπουργός Γιάννης Μανιάτης.
Με όραμα μια νέα συμφωνία για τη φύση και τον άνθρωπο
Γράφτηκε από τον/την Σοφία Κόπελα
Τρίτη, 20 Νοέμβριος 2018
Ξεκίνησε, πριν από δυο μέρες, στο Sharm el Sheikh στην Αίγυπτο η 14η Διάσκεψη των Μερών της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιοποικιλότητα (COP14) στην οποία συμμετέχει και η Ελλάδα. Η Σύμβαση αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές διεθνείς συμβάσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, καθώς παρέχει το θεσμικό και νομικό πλαίσιο για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την προστασία της φύσης.
Η μαύρη επέτειος του Prestige: Τί μαθήματα μπορούμε να πάρουμε, 16 χρόνια μετά για την προστασία των θαλασσών μας από τις εξορύξεις
Γράφτηκε από τον/την Ολιβιέ Βαρδακούλιας
Τετάρτη, 14 Νοέμβριος 2018
Ακριβώς πριν από 16 χρόνια, και συγκεκριμένα, στις 13 Νοέμβριου του 2002, το δεξαμενόπλοιο Prestige βυθιζόταν στα ανοιχτά της βορειοδυτικής ακτής της Ισπανίας, αφήνοντας να διαρρεύσουν 60.000 τόνοι πετρελαίου στην θάλασσα, και προκαλώντας μια από τις χειρότερες πετρελαιοκηλίδες που έχουν καταγραφεί στη σύγχρονη ιστορία της Ευρώπης.
© Stéphane M. Grueso